"Klimaatwet met onafhankelijk expertencomité moet zorgen voor gecoördineerd beleid"
Om een versnippering van het Belgische klimaatbeleid tegen te gaan, is er nood aan een 'Permanent Onafhankelijk Expertencomité', een instelling die aan alle beleidsniveaus coherent en wetenschappelijk onderbouwd advies geeft. Dat is een van de conclusies van een groep academici, die zelf zijn overgegaan tot het schrijven van een eigen klimaatwet voor België.
Specialisten op het vlak van onder andere milieurecht, grondwettelijk recht en publiek recht van de Université Saint-Louis (USL-B), UGent, UCLouvain en UHasselt hebben de koppen bij elkaar gestoken om een "bijzondere klimaatwet" uit te schrijven. Die academische oefening moet ervoor zorgen dat het Belgische klimaatbeleid op een coherentere manier gevoerd kan worden dan nu het geval is.
Om die doelstelling te halen, is in de voorgestelde wet de oprichting ingeschreven van een 'Permanent Onafhankelijk Expertencomité'. Dat comité moet op basis van wetenschappelijke expertise op eigen initiatief én op aanvraag beleidsvoorstellen formuleren voor zowel het federale niveau als de gemeenschappen en gewesten. De mosterd daarvoor werd gehaald bij de klimaatcommissie die nu al bestaat in het Verenigd Koninkrijk.
"Het is de bedoeling om er wetenschappers met een zeer brede expertise samen te brengen. Het gaat niet enkel om klimaatwetenschappers, maar bijvoorbeeld ook om specialisten op financieel en economisch vlak", zegt Carole Billiet (UGent). "Er komt slechts één instelling voor heel België, waardoor alle niveaus met één stem zullen spreken."
Alle niveaus kunnen een beroep doen op de expertise van het comité, dat ook de bevoegdheid krijgt om op eigen houtje de overheden aan te spreken.
Daarnaast worden in de wet nog drie andere instellingen opgericht: een interministeriële klimaatconferentie die de bevoegde ministers van de gewesten, gemeenschappen en het federale niveau samenbrengt; een interfederaal klimaatagentschap dat onder meer belast is met het opstellen van klimaat- en energieplannen; en een interparlementaire klimaatcommissie, die zorgt voor permanent overleg op parlementair niveau.
Ook wordt in de voorgestelde wet een jaarlijkse "klimaatdag" ingevoerd, waarop alle regeringen verplicht worden om voor hun parlement verantwoording af te leggen over het gevoerde klimaatbeleid. "Het wordt een soort van 'State of the Union' voor het klimaat", zegt Mathias El Berhoumi (USL-B).
"Het huidige kader is onvoldoende om de klimaatuitdagingen aan te pakken", zo legt Delphine Misonne (USL-B) de nood aan een bijzondere klimaatwet uit. "Er ontbreekt een motor om ons de richting uit te laten gaan die volgens wetenschappers nodig is."
"Vandaar de behoefte aan een bijzondere wet, die een visie uitzet op lange termijn en zorgt voor een coördinatie op verschillende niveaus."
Van een concrete invoering van de wet is voorlopig nog geen sprake. "Maar er is geen grondwetswijziging nodig om dit in te voeren. Dit is dus onmiddellijk uitvoerbaar", zegt Misonne nog. "Want alle niveaus behouden hun bevoegdheden op het vlak van klimaatbeleid. Maar ze worden wel in dezelfde richting geleid."
Bron: Belga