Ultima Architectuur 2020 is voor André Loeckx
Op 18 mei 2021 werden de Ultimas 2020 uitgereikt, dat zijn de Vlaamse Cultuurprijzen. De Ultima Architectuur ging naar André Loeckx. Als veelzijdig ingenieur-architect en hoogleraar aan de KULeuven was hij een voorvechter van de stadsvernieuwing in Vlaanderen en Brussel en gaf hij richting aan de condities voor kwaliteitsvolle architectuur, publieke ruimte en stadsontwerp.
Motivatienota van de jury - Departement Cultuur, Jeugd en Media
André Loeckx (Halle, °1949) is een veelzijdig ingenieur architect die, vaak vanuit de schaduw, een fundamentele rol heeft gespeeld voor het huidige bloeiende architectuurklimaat in Vlaanderen en Brussel. Zijn loopbaan kenmerkt zich door een diep en verregaand maatschappelijk engagement. Als hoogleraar aan het Departement Architectuur, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening van de KULeuven, was hij jarenlang één van de drijvende krachten van het architectuuronderwijs. Hij legde een fundamenteel geëngageerde basis onder tientallen generaties studenten.
André Loeckx is een levend voorbeeld van het belang van project- en architectuurkritiek als basis voor ruimtelijke kwaliteit. Hij zette zich in voor de oprichting van het Vlaams Architectuurinstituut (VAi) en was een pleitbezorger van het Stedenbeleid, onder meer via het in 2003 gepubliceerde Witboek Stedenbeleid. Hij gaf richting aan de condities voor kwaliteitsvolle architectuur, publieke ruimte en stadsontwerp zowel beleidsmatig, cultureel als onderzoekmatig. Hij gaf mee vorm aan de evolutie van het opdrachtgeverschap, waarbinnen veel van de kwalitatieve architectuur-productie kon ontstaan. Achter de schermen wist hij, met overtuiging en enthousiasme, steeds vanuit een kritische of atypische blik, vele tussenmuren te slopen en ten gepaste tijde beleidsmakers te adviseren en te stimuleren.
Als voorvechter van de stadsvernieuwing in Vlaanderen en Brussel zette hij zich in om het stedelijk project als ‘inzet, opzet en voorzet’ van de architectuur te beschouwen. Met zijn immer kritische maar constructieve blik ondersteunde hij lokale besturen, bewonersgroepen en ontwerpers. Zijn scherpe analyse van de site, de stakeholders en het programma droegen bij om het project op te laden en verder te doen evolueren. Niet wars van een atypische blik, gaf hij mee positie aan ontwerp als een vorm van toekomstgericht onderzoek. Hij inspireerde en daagde opdrachtgevers, ontwerpers én gebruikers uit om altijd meer uit projecten te halen.
André Loeckx zette zijn kennis en expertise ook buiten de landsgrenzen in en leidde diverse internationale projecten op het vlak van capacity building voor de EU en de UN-Habitat (United Nations Human Settlements Programme). Hij publiceerde ook veelvuldig op internationaal niveau. In al deze posities pleitte hij voor de kracht van het ontwerpend onderzoek, en toonde hij een onafgebroken inzet voor de maatschappelijke meerwaarde van een integrale en inclusieve ontwerpbenadering. Een bepalende stem en kracht in het discours over architectuur en stad.
“Een schaduwfiguur in het midden van verandering”
Lees hier de Bio van André Loeckx