Vanaf 2026 nieuwe Ombudsdienst Bouw voor consumenten met bouw- en verbouwproblemen

Vandaag, 29 maart, ondertekenden staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand, de Consumentenombudsdienst, de Verzoeningscommissie Bouw en de Nationale Raad van de Orde van Architecten een engagementsverklaring voor de oprichting van een unieke ombudsdienst voor de bouwsector. De 'Ombudsdienst Bouw' zou in 2026 actief moeten zijn. Vandaag worden bouwklachten nog door verschillende diensten behandeld.

Veel mensen worden tijdens de bouw of renovatie van hun woning of appartement helaas geconfronteerd met diverse problemen. Vandaag bestaat er echter geen uniek contactpunt waar zij met die bouwgerelateerde geschillen terechtkunnen die ze buiten de rechtbank willen proberen oplossen. Dat zorgt voor heel wat onzekerheid bij consumenten.

Daar komt dus verandering in. Zowel de Consumentenombudsdienst als de leden van de Verzoeningscommissie Bouw (Embuild, Bouwunie, Test Aankoop, NAV en FAB) en de Orde van Architecten engageren zich vandaag, samen met staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand, tot de implementering van een stappenplan naar een unieke ombudsdienst voor de bouwsector. Daar zullen consumenten op termijn rechtstreeks terecht kunnen met hun vragen en meldingen rond bouwgerelateerde problemen. 

Vandaag: Verzoeningscommissie Bouw of Consumentenombudsdienst

"Als consumenten vandaag een geschil met hun aannemer of hun architect buiten de rechtbank willen proberen oplossen, kunnen zij terecht bij de Verzoeningscommissie Bouw of bij de Consumentenombudsdienst", laat staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand weten. "Voor technische bouwproblemen, zoals verkeerd aangebrachte isolatie, kunnen zij terecht bij de Verzoeningscommissie Bouw. Gaat het om een juridisch bouwprobleem, zoals onterecht aangerekende supplementen, dan moeten consumenten zich wenden tot de Consumentenombudsdienst. 

Sommige bouwproblemen bevinden zich echter in een grijze zone, waardoor consumenten niet altijd weten tot wie ze zich moeten wenden. Dat bevestigt de Consumentenombudsdienst: "De bouwsector staat steevast in de top twee van sectoren waarvoor we dossiers ontvangen. De Consumentenombudsdienst behandelt echter ook dossiers uit andere sectoren en beschikt daardoor niet altijd over de nodige specifieke expertise. Bovendien zijn we enkel bevoegd voor de contractuele en juridische geschillen en niet voor de technische. Wanneer er dus een klacht over vocht- of stabiliteitsproblemen binnenkomt, moeten we die sowieso doorgeven aan de experten van de Verzoeningscommissie."

Alle betrokken partijen rond de tafel

"Voor veel consumenten is dit een ingewikkeld proces waar ze, zeker wanneer ze in de problemen zitten, helemaal geen boodschap aan hebben. Daar moest dus heel dringend iets aan gebeuren", zegt Bertrand. Ze bracht de laatste maanden daarom alle betrokken partijen rond de tafel om te bekijken hoe op termijn kan gewerkt worden naar een uniek contactpunt dat consumenten snel en deskundig kan helpen. "We moesten de tijd nemen om alle violen gelijk te stemmen in dit project. De bouwsector is immers zeer breed, waardoor het een complexe oefening bleek. Er zijn, samen met alle partners, enorme stappen gezet. Die leggen we vandaag dan ook heel graag vast in een verklaring, waarin iedereen zich verbindt tot een concreet stappenplan naar een unieke ombudsdienst voor de bouwsector."

Concreet overlegt de Consumentenombudsdienst, in een eerste fase, driewekelijks met de Verzoeningscommissie Bouw. Daar analyseren zij samen dossiers en dragen zij dossiers met technische aspecten over aan de Verzoeningscommissie. De evaluatie van deze overgangsfase is voorzien in augustus. Nadien kunnen de volgende stappen gezet worden om, mits de nodige middelen, één volwaardige en allesomvattende gekwalificeerde ombudsdienst voor de bouw te realiseren.

Eén goed werkende ombudsdienst 

Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Alexia Bertrand: "Ik ben bijzonder tevreden dat consumenten, die veel tijd en geld stoppen in bouwen of renoveren, in de toekomst sneller en deskundig geholpen zullen worden. Eén goed werkende ombudsdienst kan hen echt een lijdensweg besparen."

Deze nieuwe stap komt bovenop een aantal andere recente ontwikkelingen rond consumentenbescherming in de bouwsector, die kaderen in het beleid van de staatssecretaris, dat draait rond goed geïnformeerde consumenten. Haar slagzin is BE COCO, BE a COnscious Consumer, wees een BEwuste Consument, un COnsommateur COnscient. Zo werden onlangs, in samenwerking met de sector de "checklist van de geïnformeerde bouwer" en de "gids van de geïnformeerde bouwer" verbeterd. Deze twee informatieve documenten, die toegankelijk zijn via de website van FOD Economie, helpen consumenten met bouw- of renovatieprojecten om zich grondig te informeren voor ze een contract met een bouwprofessional afsluiten. Want voorkomen is ook in dit geval beter dan genezen.