Vrije Universiteit Brussel is eerste universiteit in Vlaanderen die vak rond circulair bouwen aanbiedt

Circulair of materiaal-neutraal bouwen is een beleidsprioriteit. Het is dan ook van groot belang dat studenten nog meer kennis en vaardigheden voor een duurzame ontwerp- en bouwpraktijk aangeleerd krijgen. Eind 2022 keurde de VUB-Onderwijsraad daarom een aanpassing van de opleiding Ingenieurswetenschappen: architectuur goed.

Vanaf het eerste jaar maken studenten in het nieuwe vak ‘Duurzaam bouwen en detailleren’ kennis met de meest courante bouwmaterialen en -elementen, hun milieu-impact en levensduur. In het tweede jaar wordt de link tussen materiaalkeuze en bouwmethode met het architectuurontwerp en levenscyclus van het gebouw expliciet in het vak ‘Circulair ontwerpen en bouwen’. In het derde jaar maakt het vak ‘Bioclimatic design’ de brug naar de gebouwomgeving en het materialen- en energiemetabolisme dat in elke buurt aanwezig is. In het vierde jaar volgen studenten het vak ‘Energy performance of buildings’ en in het vijfde jaar kunnen ze voor verschillende duurzame keuzevakken kiezen.

“Met deze vernieuwing maken we ons sterk dat we de ingenieur-architecten van morgen vormen: creatieve, kritische en technisch opgeleide ontwerpers die aan de slag kunnen in de boeiende maar veeleisende bouwwereld,” stelt opleidingsraadvoorzitter professor Niels De Temmerman. “Nee, de bouw is geen inerte sector, maar evolueert constant.”

“Een bouweconomie van gesloten materialenstromen laat toe om onze gebouwen steeds aan te passen aan ieders noden en onze impact op het milieu en klimaat te herstellen,” vult onderzoeker en professor Waldo Galle aan.

Duurzaam én praktijkgericht

Ook in het ontwerpatelier – waar studenten individueel of in groep aan ontwerpvoorstellen werken – is duurzaamheid niet weg te denken. Al in het eerste jaar staat hergebruik centraal in het ontwerpatelier ‘mens en aanpasbaarheid’. In het tweede jaar ‘habitat en erfgoed’ ligt de nadruk op behoud en herbestemming. En in het derde jaar ‘stad en structuur’ wordt ontworpen voor een lange levensduur, enz.

Docenten, assistenten en studenten van de opleiding Ingenieurswetenschappen: Architectuur zetten zich al lang in voor een duurzame bouwpraktijk. Zo onderzoeken zij hoe materiaalhergebruik wonen opnieuw betaalbaar kan maken, en hoe innovatieve structuren en vormen onze milieuvoetafdruk verkleinen. Dat doen ze samen met architecten en aannemers uit de praktijk en dat is ook te merken in de vakken: tijdens gastlezingen, groepsdiscussies, of schetsopdrachten op bouwwerven geven studenten en docenten samen betekenis aan het lesmateriaal.

“Dankzij deze aanpassing krijgt het karakter van onze opleiding extra kleur”, benadrukt docent professor Ine Wouters. “Met kennis van de ingenieurswetenschappen en respect voor wat al bestaat innovatieve architectuur maken met een positieve impact op mens en omgeving, dat is waar wij voor staan.”

Bron: Vrije Universiteit Brussel