Krokusakkoord Vlaamse Regering - Vlaamse Regering herbevestigd ambitie omtrent bouwshift

Wat met Kerstmis niet lukte, lukte Jambon en co nu dus wél. Dat was ook nodig, want met name in het stikstofdossier stapelden de arresten zich op en loerde het doemscenario van een vergunningenstop (zoals in Nederland) om de hoek.

"Voor dit akkoord hebben we water en vuur verzoend", zo zei een zichtbaar tevreden Vlaams minister-president Jan Jambon in het Vlaams Parlement over het krokusakkoord dat zijn regering de dinsdagnacht heeft bereikt. Vooral in het stikstofdossier was het een uitdaging om natuur, landbouw en industrie te verzoenen. Aan het stikstofakkoord hangt een prijskaartje van 3,6 miljard euro, maar het moet een "gamechanger" worden waarmee Vlaanderen een vergunningenstop kan vermijden.

Het akkoord van de Vlaamse regering over de bouwshift of betonstop voorziet niet enkel in de oprichting van een Lokaal Bouwshiftfonds, de Vlaamse regering wil ook het principe van "planologische neutraliteit" invoeren. "Dat wil zeggen dat lokale besturen enkel nog open ruimte zullen kunnen omzetten (naar wonen of industrie) mits men even veel ruimte schrapt", zo zei Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir vandaag (24 februari) in het Vlaams Parlement.

Vlaanderen moet dus dringend de uitstoot van stikstof en ammoniak afkomstig van de landbouw en de industrie verminderen om op die manier ook de schadelijke neerslag ervan in natuurgebieden te beperken. Tegen 2030 wil Vlaanderen het teveel aan stikstof in beschermde natuurgebieden met de helft verminderen. Dat is de ambitie. Om die ambitie te realiseren, trekt Vlaanderen tot 2030 3,6 miljard euro uit, waarvan 2,3 miljard euro aan nieuwe middelen. Die middelen gaan deels naar compensaties voor landbouwers en deels naar natuurherstel.

Vlaamse Regering herbevestigd ambitie omtrent bouwshift

Wat de bouwshift betreft, herbevestigt de regering de ambitie om tegen 2040 geen open ruimte meer in te nemen. Nu verdwijnt er dagelijks nog ongeveer 5 hectare aan open ruimte.

In 2020 werd afgesproken om de lokale besturen aan het roer van de bouwshift te zetten. Alle woonuitbreidingsgebieden, gronden die gemeenten kunnen aansnijden bij een tekort aan bouwgrond, werden onder een stolp geplaatst. Alleen de gemeenteraad kan beslissen of hij die grond laat aansnijden of omzet naar natuur- en landbouwgebied, waarop definitief niet kan worden gebouwd. Experts vreesden alleen dat gemeenten, door het gebrek aan financiering, geen gronden zouden omzetten en dat er in 2040 een gigantische factuur zou volgen voor de Vlaamse regering.

Daarom komt de Vlaamse regering nu op de proppen met een bouwshiftfonds. Dat fonds moet gemeenten financieel ondersteunen in de planschadekosten. Concreet zal Vlaanderen de helft van de kosten op zich nemen wanneer gebieden herbestemd worden naar landbouw, natuur of ander groen. Gaat het om een herbestemming naar bos, dan neemt de Vlaamse overheid zelfs tweederde van de kosten op zich.

Voor die operatie legt de regering een bouwshiftfonds aan met jaarlijks 100 miljoen euro. De middelen voor het fonds moeten uit het klimaatfonds komen. Wie zijn bouwgrond veranderd ziet van bestemming naar landbouw, natuur of bos, zal ook volledig vergoed worden. "Dat gebeurt op basis van 100 procent van de venale waarde van de grond, dat is de geschatte marktwaarde", dixit Jambon.

Bron: Belga